"Türkler her şeyi, hatta isimleri bile kaybettiler, nasıl koruyacaklarını bilmiyorlar."
VOYAGE A CONSTANTINOPLE (2 Cilt), M. Boucher De Perthes, 1855, Treuttel et Wurtz Libraires (Paris), 600+612 sayfa, 12x18 cm...
Fransız jeolog ve
antikacı Jacques Boucher de Crèvecœur de Perthes (1788-1868), bu eserinde 1853
yılı yaz aylarında İtalya, Sicilya ve Yunanistan üzerinden İzmir ve İstanbul’a
yaptığı seyahati anlatmaktadır. İstanbul kitapta özellikle önemli yer tutar. Yazar; Boğaz'da bir hamam, Camiler, Hipodrom, Konstantinopolis Sokakları, Kadınları, Köpekleri, Türk
Evlerinin İç Mekanı, Kayıklar, Surların Etrafında Gezinti, Ayasofya, Dervişler, Türk Hamamları, Kadıköy, Tabanca Atışı, Babıali, Prens Adaları'na Yürüyüş, Bir Talihsizlik, Sultan, Asya'nın Tatlı Suları, Türkler ve
Yaşamları gibi başlıklar altında gözlemlerini aktarırıken döneme ait son derece önemli bilgiler verir.
"Turna, balıkçıl ve leyleklerin yaşadığı, adacıklarla dolu
iki nehrin ağzına varıyoruz. Bu nehirlere eskiden Cydaris ve Barbyzes deniyordu. Bugün
isimlerini bile kaybetmiş durumdalar; artık bunlardan hiçbiri yok. Kiaat-Khana ve Ali-Beï-Keuï'nin isimleriyle
anılıyorlar; bunlara 'nehir' anlamına gelen 'souïou' kelimesi ekleniyor. Eski
isimlerini korusalardı daha iyi olurdu ancak Türkler her şeyi, hatta isimleri
bile kaybettiler, nasıl koruyacaklarını bilmiyorlar."