Lot : 38
Kategori :
Kitap
Müteferrika Matbaası´nda basılan 19. kitap: TARİH-İ SÂMİ, ŞÂKİR VE SUPHİ [Sâmi, Şâkir ve Suphi Tarihleri], 1198 [1783], 238 varaka, 21x30 cm...
Macar asıllı müteferrika, matbaacı, yayımcı, yazar ve çevirmen İbrahim Müteferrika, 1674 yılında Erdel Prensliği´ne bağlı Kaloşvar´da dünyaya gelmiştir. Kimi kaynaklarda 1692 ya da 1693 yılında Türkler tarafından esir olarak İstanbul´a getirildiği belirtilen Müteferrika, burada Müslümanlığı kabul ederek "İbrahim" adını almıştır. Kısa sürede zekası, çalışkanlığı ve birkaç dili konuşabilmesiyle dikkat çekmiş ve adının yanına sarayda padişahın özel hizmetleri ile görevlendirilmiş anlamına gelen "Müteferrika" lakabını almıştır. Birkaç dile vakıf olduğu için yabancı devletlerle iletişim kuran heyetler arasında da yer alan İbrahim Müteferrika, 1715´te Osmanlı Devleti´nin davetiyle Osmanlı topraklarına yerleşen Macar bağımsızlık hareketinin önderi Prens Rakoczi´nin hizmetine -tercüman olarak- verilmiştir. Macaristan´daki gençlik yıllarında matbaa işlerini öğrenmiş olan Müteferrika, Osmanlı Devleti´nde Türkçe basım yapılan bir matbaa arzusuyla matbaacılığın yararları ve gerekliliği üzerine kaleme aldığı "Vesiletü´t-Tıbâa" adlı risaleyi, dönemin sadrazamı Damat İbrahim Paşa´ya sunmuş ve matbaanın kurulabilmesi için izin istemiştir. Damat İbrahim Paşa´nın onayıyla birlikte Sultan III. Ahmed´in fermanı ve Şeyhülislam Abdullah Efendi´nin fetvası ile gereken izinleri alan Müteferrika, ortağı Yirmisekiz Çelebi Mehmed Efendi´nin oğlu Mehmed Said Efendi ile birlikte matbaayı kurarak Osmanlı Devleti´nde matbaa kurup Türkçe kitap yayınlayan ilk kişi olarak tarihe geçmiş ve 1747´deki vefatına dek faaliyetlerini sürdürmüştür... *Bazı sayfaları profesyonel olarak restore edilmiştir. Bazı satırların altı kurşun kalemle çizilmiş, sayfa kenarlarına başlık şeklinde notlar alınmıştır.