Fermanın tezhibi sonradan yapılmıştır.

Altın kısımlar dahil tüm ferman el çekmedir.

Evraklarda; Ticaret ve Nafia Nazırı Zihni Paşa'nın nazırlık görevinden başka Memureyn-i Mülkiye komisyonunda görevli olduğunu ve bu görevinin asıl işi olan nazırlığa yeteri kadar vakit ayıramamasına sebep olduğunu dile getirilmiş; bu nedenle Zihni Paşa'nın komisyon görevlerinden azledilmesini istenmiştir.

NOT:  Belgeler müzayedemizde ilk listelendiğinde, her ikisindeki imzanın Damad Ferid Paşa'ya ait olduğu belirtmiştik ancak daha sonraki tetkiklerimizde birinin Avlonyalı Ferid Paşa'nın imzasını taşıdığını tespit ettik. Pey verenlerin bu hususu gözönünde bulundurmasını rica ederiz. 

Lot içeriği: 1) Osmanlı Devleti´nin Cihan Harbi´ne dahil olmasını meşru kılan Cihad-ı Ekber´in müftisi Ürgüplü Mustafa Hayri Efendi´nin kuşaklı Şeyhülislam üniforması 2) Ürgüplü Mustafa Hayri Efendi´nin adliye nazırı ve şeyhülislamlık görevindeyken çekilmiş 3 adet fotoğrafı... 3) Şeyhülislam Üryanizade Ahmed Esat Efendi´nin Şeyhülislam üniforması ile çektirdiği hatıra fotoğrafı... 4) Osmanlı Devleti´nin son dönemlerinde görev yapmış bir Şeyhülislam´ın madalyaları ve ünifotmasıyla çektirdiği agrandisman fotoğrafı... 5) Şeyhülislam Ürgüplü Mustafa Hayri Efendi´ye ait gömlek.... 6) Sırma işçilikli 3 adet kuşak... 7) Bez kuşak... 8) Sadrazam "Küçük" Sait Paşa ve Şeyhülislam Mehmed Cemaleddin Efendi bir törende arabadayken çekilmiş fotoğraf... 9) Osmanlı´nın son dönem Şeyhülislamları´ndan üçünün madalyalı ve üniformalı fotoğrafları... 10) Sultan Mehmed Reşat´ın kılıç alayının görüldüğü bir kartpostal... 11) Surre Alayı´nda at üzerinde bir Şeyhülislam´ın görüldüğü kartpostal... 12) Yıldız Camii´nde Sultan II. Abdülhamid´e düzenlenen bombalı suikastte, kendisine soru sorarak padişahın zaman ayarlı bombadan kurtulmasına vesile olan Şeyhülislam Mehmed Celaleddin Efendi´nin mührünü taşıyan Tokat Mutasarrıflığı´na gönderilmiş evrak... 13) Şeyhülislam Ürgüplü Hayri Efendi´ye gönderilmiş iki adet telgrafname 14) İki adet bez kese.. 15) Sedef işçilikli 6 adet üniforma düğmesi... 16) Ürgüplü Mustafa Hayri Efendi´nin oğlu ve Türkiye Cumhuriyeti´nin 11´inci başbakanı Suat Hayri Ürgüplü´nün, Gümrük ve Tekel Bakanı olarak görev yaptığı yıllarda çekilmiş portre fotoğrafı... 17) Hüseyin Hüsameddin Efendi tarafından dönemin şeyhülislamına yazılmış 43 beyitlik methiye... 18) "Bab-ı Fetava-yı Beytülmal Müdüriyeti" ve "Dar´ül-Hikmet´il-İslamiye" antetli evraklar... 19) "Cenab-ı hak doğruların yardımcısıdır" yazılı ittifak kartpostalı 20) Türkistan Harekatı iane bileti... 21) OSmanlı Devlet Armalı ve ay yıldızlı cildinde VESİLETÜ´N-NECAT, Ahmed Ziyaeddin, 1317, Şirket-i Mürettibiye Matbaası, 111 sayfa, 14x20 cm... 21) Osmanlı Dönemi'nden deve kırbacı...

Adolf Hitler´in 1939-1942 yılları arasında Berlin´de büyükelçi olarak görev yapan Hüsrev Gerede´ye imzalı bir fotoğraf hediye etmesi üzerine, Cumhurbaşkanlığı Genel Kâtibi Kemal Gedeleç´in, Hüsrev Bey´e hitaben kaleme aldığı, tebriklerini ilettikten sonra İsmet İnönü´nün de bu diplomatik jeste karşılık olarak, yılbaşı vesilesiyle Türkiye´deki Alman büyükelçisi Franz von Papen´e imzalı bir fotoğrafını ulaştırdığını bildirdiği mektubu...

Kemal Gedeleç´in, "Türkiye Riyaseticümhur Umumî Kâtipliği (Hususî)" antetli kâğıda, 3 Ocak 1942 tarihinde kaleme aldığı mektup, şu ifadeleri içermektedir:

"Ekselans Bay Husrev Gerede, Berlin Büyük Elçisi, 

Pek Sayın Bayım;

II İlkteşrin 1941 tarihli mektubunuzu aldım. Führer´in size fotoğrafını ihda etmesi, yüksek vazifenizdeki kıymetli başarılarınızın bir nişanesi olmak itibarile çok sevindim, bilhassa tebrik ederim. Keyfiyeti Reisicümhur hazretlerine arzettim. Memnun oldular. Yüce Millî Şefimizin de yıl başı vesilesile Protokol Umum Müdürü vasıtasile Von Papen´e bir fotoğrafilerini ihda buyurmuş oldukları derin saygılarımla arzeder, sağlığınızın ve başarılarınızın devamını dilerim, Sayın Kardeşim."

Tarih Dergisi´nin Mayıs 2024 tarihli 113. sayısında, albüme ve Kitabi Hamdi Efendi´ye dair Emin Nedret İşli imzasıyla yayımlanan makale:

"Kitabi Hamdi Başman ve Ailesinin Müstesna Hikayesi

Trabzon´da ´özel´ bir kitapçı yayımladığı işlerle tarih yazdı 1862 Trabzon doğumlu Hamdi Efendi, 1883´ten itibaren hem babasının tütüncü dükkanını kitabevine dönültürdü hem de sözlüklerden fotoğrafçılık kitaplarına, kartpostallara kadar birçok çalışma ve belgeyi yayımladı. Çocukları ve torunları onun kültürel mirasını günümüze taşıdı, Trabzon´un ´taşra´ değil metropol olduğunu çeşitli yayınlarla kanıtladı. Trabzon kentinin önemli ve en eski yayıncılarından Kitabi Hamdi (Başman), 6 Şubat 1862´de şehrin Kasımağa Mahallesi´nde doğdu. Trabzonlu İmamzade Rasim Efendi´nin oğlu Kitabi Hamdi, Zeytinli Sıbyan Mektebi´nde ilköğreniminden sonra medresede okumuştu. 1883´te ilk kitabı Mürşid ü´l Mübtedi´yi yayımladı. Aynı yıllarda babasının tütüncü dükkanını ´Asar-ı Cedide´ adıyla şehrin ilk kitapçısına dönüştürdü. Nalbandzade Salih Efendi kerimesi Hafize Şükriye Hanım ile evlendi ve 7 evlat sahibi oldu. Kitabi Hamdi Efendi, yayınlarının çoğu ders kitabı olmakla birlikte sözlükler, tarım ve fotoğrafçılık kitapları da basmış, satmıştır. Fotoğrafçılık üzerine eski ve yeni harfli kitap da basan Hamdi Başman, aynı zamanda Trabzon kenti ile ilgili bir seri kartpostal yayımlamış; büyük boyutlu Türkiye haritaları da basmıştır. İlmiye sınıfına mensup çok yakın arkadaşı Muallim Cudi Efendi´nin lugatini basması, döneminde çok büyük yankı uyandırmıştır; bu sözlük hâlâ dilciler tarafından kullanılmakta olan temel eserlerdendir. Ruslar´ın 1916´da Trabzon´u işgal etmeleri üzerine kitabevi kapanmıştır. 2 yıl sonra Trabzon´un kurtuluşu ile birlikte Hamdi Bey şehre dönmüş, dükkanının yağmalandığını görmüş; Uzunsokak´ta oğulları ile birlikte ´Kitabi Hamdi ve Mahdumları Ticarethanesi´ adıyla kitabevini yeniden açmıştır. 1928´deki Harf Devrimi sonrasında dükkanını evlatlarına bırakan Hamdi Başman, 1946´da 84 yaşında iken sağlık sorunları nedeniyle tedavi için İstanbul´a gelmiş; burada kırtasiye işleri ile uğraşan oğulları Hami ve Sami´nin yanında kalmış; rahatsızlığının artması nedeniyle 1948 başında Trabzon´a geri dönmüş ve 25 Ocak 1948´de doğduğu bu kentte vefat etmiştir. Hamdi Başman´ın erkek evlatları Hadi, Naci, Hami, Sami; kız evlatları ise Belkıs, Zakire, Samiye adlarını taşıyordu. Başman hakkında önce İhsan Hamamioğlu (şair Hamamizade İhsan Bey), sonra Prof. Önder Küçükerman müstakil birer kitap yazmışlardır. Torunlarından Murat Başman 2010´da ´Trabzon´dur Yolumuz´ isimli yayın serisi içinde kitabevinin bulunduğu sokağı ve aile tarihini içine alan önemli bir çalışma yapmıştır. Kentin Odağında Bir Uzunsokak (Heyamola Yayınları) başlıklı bu çalışma, Murat Başman´ın görüp yaşadıklarını aileden gelen bilgi ve belgelerle harmanlayarak kaleme aldığı önemli bir anı/tarih kitabıdır. Murat Başman yakın tarihte Trabzon Uzunsokak´ta, bir zamanlar kitabevinin bulunduğu binayı ´Kitabi Hamdi Müzesi´ yapmak için girişimlerde bulunmuştur. Hamdi Başman´ın 1903 doğumlu üçüncü oğlu Hami Başman tarafından oluşturulduğunu sandığımız 16 cmx24 cm boyutundaki fotoğraf albümü, basit kumaş kaplı, yeşil renkli sayfalardan oluşmaktadır. Fotoğraf albümünün ilk 20 sayfasında muhtelif ölçülerde siyah-beyaz fotoğraf bulunmaktadır. Trabzon´da Başman ailesinin oturduğu evin ve Hamdi Bey´in Reşid Paşa vapurunda çekilmiş fesli bir fotoğrafıyla başlayan albümde, Ordu, Sinop, Samsun, Trabzon´un gemiden çekilmiş panoramik fotoğrafları bulunur. Ayrıca Karadeniz seferi icra eden Sakarya, İsmet Paşa, Karadeniz vapurlarının denizde çekilmiş fotoğrafları vardır. Kimi fotoğrafların altına eklenmiş bilgiler, albümdeki karelerin 1923 Haziran´ından itibaren çekildiğini göstermektedir. Albümün son sayfaları, ailenin İstanbul - Yeşilköy´de oturdukları köşkün ve Florya, Taksim gibi önemli semtlerin fotoğraflarını içermektedir. 1927-1928 yıllarında deniz yoluyla yapılan seyahatler ve aile fertlerinin görüntüleri, Trabzon´un bu ünlü ailesinin tarihini yansıtır..."

Türk müzeciliğinin kurucusu, ilk Türk arkeoloğu, Kadıköy'ün ilk Belediye Başkanı ve ressam Osman Hamdi Bey´in, piyanoda Mozart´ın 2 numaralı konçertosunu çalan kızı Nazlı´ya, icradaki başarısından ötürü hediye ettiği saatle birlikte takdim ettiği, Nazlı Hamdi´nin hem genç hem de yetenekli bir piyanist olduğunu vurgulayan el yazısı mektubu:

"Mozart´ın İkinci Konçertosu anısına bu saati küçük büyük piyanist Nazlı´ya hediye ediyorum. O. Hamdi 17 Şubat 1907" *** "En souvenir du deuxième Concerto de Mozart, je donne celte pendule a la petite grande pianiste, Nazli. O. Hamdy Le 17 Fevrier 1907"

Fener odası bir kez kurulduktan sonra iki gün boyunca dönebilmektedir.

Saat kadranında yer alan "Johan Paluka - Constantinople" ibaresindeki "Johan Paluka" çok büyük oranda silinmiştir. İkiz termometreler eksiktir. Saatin kurma mekanizması çalışmamaktadır.